Kezban YAVUZ'un 18 Nisan 2023 tarihli yazısı: Stres ve Kaygıya İyi Gelen Aromatik Kokular

Kokunun ne denli güçlü bir duyu olduğunu hepimiz biliyoruz. Öyle ki koku iyileştirici bir etkiye bile sahip. Kokular özellikle eski Mısır ve Çin’de, yüzyıllar boyunca alternatif bir tedavi yöntemi olarak kullanıldı; günümüzde de aromaterapi halen başvurulan ve birçok doğal sağlık merkezinde uygulanan bir metotdur.

Kokuların insan beyni ve duyuları üzerinde etkisini araştıran çok sayıda bilimsel araştırma mevcut.  Araştırma sonuçları kokuların sinir sistemimizi sakinleştirip stresi azaltabildiğini gösteriyor. Bu etkili yöntemde bitkilerden elde edilen yağları buhurdanlığa 1-2 damla damlatarak odada soluduğunuzda, doğrudan beynin duyguları etkileyen  limbik sistemine gidip amigdala ve hipokampus içerisindeki parasempatik sinir sistemini aktive eden hücresel mekanizmaları uyarıyorlar. Parasempatik sinir sistemi vücudumuzun dinlenme ve sindirim tepkisinden sorumludur. Genellikle stresle ortaya çıkan ‘savaş ya da kaç’ tepkisini dengeler ve kalp atış hızımızın, kan basıncımızın yavaşlamasına ve normalleşmesine neden olur.

Şimdi hangi yağların stres, kaygı ve uyku problemlerinde etkili olduğuna bakalım;

Lavanta

Lavanta uçucu yağı, rahatlatıcı etkisi bakımından en fazla bilinen yağdır. Yapılan çalışmalarda, lavanta yağı ile yapılan aromaterapinin kan basıncını düşürdüğü, beyin dalgalarında ölçülebilir değişiklikler meydana getirdiği ve sinir sistemini sakinleştirdiği ortaya çıkmıştır.

Lavanta  yağı bu özellikleri sayesinde uykusuzluk sorununa, depresyona ve kaygı bozukluğuna  iyi gelmektedir.

Özellikle yatmadan önce yastığımıza damlatacağımız sadece 1 damla organik lavanta uçucu yağı bioritmimizi düzenlemekte ve uykuya geçişimizi kolaylaştırmaktadır.

Limon Yağı

Limon yağıda rahatlatıcı etkiye sahip yağlardan. Japonya’da yapılan araştırmaya göre, limon yağının kokusu, stresi ve kaygıyı azaltarak kalp hızını sadece 10 dakika içinde yavaşlatıyor ve etkisi yarım saat sonrasına kadar devam ediyor.

Bergamot

Bergamot yağı, bergamot meyvesinin kabuğundan elde edilir. Canlandırıcı bir narenciye kokusu vardır. Bergamot esansiyel yağı sakinleştirici bir etkiye sahiptir ve kaygıyı azaltmaya yardımcıdır.

Yapılan bir araştırmada, bir ruh sağlığı merkezinin bekleme odasındaki bireyler üzerinde bergamot esansiyel yağının solunmasının etkilerini inceledi. Araştırmacılar, bergamot esansiyel yağına 15 dakikalık maruz kalmanın olumlu duygularda bir artışa neden olduğunu bulmuştur.

Biberiye

Biberiye kokusu kaygıya ve unutkanlığa çok iyi gelmektedir. Biberiyenin içindeki bazı bileşiklerin alzheimer, parkinson, depreşyon ve odaklanmayı arttırdığı bilinmektedir. Bu yüzden özellikle sınav dönemlerinde öğrenciler tarafından sık kullanılmaktadır. Biberiye yağı aynı zamanda strese iyi gelir, zihni dinginleştirir ve unutkanlığı azaltır. Yetişkinleri kapsayan bir araştırmada, kurutulmuş biberiye tozunun yüksek bir dozda tüketilmesinin, istatistiksel olarak önemli ölçüde geliştirilmiş bellek hızı ile ilişkili olduğunu bulunmuştur.

Yine bazı araştırmacılar biberiye kokusunun zihni nasıl etkilediğine bakmak için, katılımcıları görsel işleme görevleri ve seri çıkarma görevleri yaparken biberiye aromasına maruz bırakmışlar. Daha yüksek miktarda biberiye aromasına maruz kalan görevlerdeki kişilerde hız ve doğru çözümün arttığı sonucuna ulaşılmıştır.

İngiliz Psikoloji Derneği Yıllık Konferansı' nda sunulan bir başka araştırmada, , biberiye aroması içeren bir odaya ve aroma olmayan başka bir odaya yerleştirilen okul çağındaki 40 çocuğu içermektedir. Biberiye aroma odasında bulunan çocukların biberiye kokusu olmayan odada bulunan çocuklara göre daha yüksek bellek puanları gösterdiğini bulunmuştur.

Aromaterapistler bu yağları kullanıreken nelere dikkat etmemiz gerektiğini şöyle açıklıyorlar; Yağların kaliteli yağ olması, menşei, soğuk sıkım olması ve çok fazla değil bir iki damla kullanılmasının  önemli olduğunu belirtiyorlar.

Sevgili okuyucular hayatınızda güzel kokular hep olsun...