Betül Gökçe AKGÖL'ün 23 Nisan 2024 tarihli yazısı: Atatürk'ün Mirası: 23 Nisan!
Dünyanın ilk ve tek çocuk bayramı 23 Nisan, Atatürk’ün çocuklara gösterdiği sevgi ve değerin bir göstergesi olarak çocuklara armağanı… Bu bayram hiç kuşkusuz ulusal egemenliğimizin yanı sıra barışın ve sevginin sembollerinden biri. Peki ama bu bayram nasıl ortaya çıktı?
1920’li yıllarda “Egemenlik, kayıtsız şartsız milletindir” düşüncesiyle yola çıkan Mustafa Kemal ve beraberindekiler, Milli Mücadele’yi sonuca ulaştırmak ve ülkeyi bağımsızlığa kavuşturmak için gece gündüz, dört bir yandan çalışıyorlardı. Atatürk’e göre, mücadelenin daha güçlü ve kararlı bir şekilde sürdürülebilmesi için resmi bir yönetim organı gerekliydi. Bu nedenle 23 Nisan 1920’de İstanbul Hükümeti’nden bağımsız yeni bir meclis Ankara’da açıldı. Büyük Millet Meclisi ismini alan bu meclisin ilk başkanı da Mustafa Kemal Atatürk oldu. Bu sayede Milli Mücadele’nin en önemli adımlarından biri atılmış oldu.
Türkiye Büyük Millet Meclisi, Türk ulusunun en önemli bağımsızlık ve egemenlik sembollerinden bir tanesidir.
En önemli bağımsızlık ve egemenlik sembolü olan bu Meclis’in açıldığı gün, 1921 yılında hazırlanan bir kanun ile ülkemizin ilk milli bayramı olarak kabul edildi. Ancak 23 Nisan’ın henüz bu ilk halinde, çocuklara veya ulusal egemenliğe dair bir atıf bulunmuyordu. Bu önemli tarih, resmi evraklarda “23 Nisan Milli Bayramı” olarak yer alıyordu.
Kasım 1922’de saltanatın kaldırılmasının ardından, 1 Kasım günü Hâkimiyet-i Milliye Bayramı olarak kutlanmaya başlandı. Ancak zamanla 1 Kasım tarihi, yerini Millet Meclisi’nin açıldığı tarih olan 23 Nisan’a bıraktı. Böylece 23 Nisan, Hâkimiyet-i Milliye Bayramı olarak kutlanmaya başladı. Daha sonra yapılan kanun değişikliğiyle beraber, başlangıçtaki “23 Nisan Milli Bayramı” “Milli Hâkimiyet Bayramı” adını aldı.
1921 yılına geri dönelim. 1921 yılında, Ankara’da Himaye-i Etfal Cemiyeti (Çocuk Esirgeme Kurumu) açıldı. Cemiyet, yetim ve yoksul çocuklarla yardım etme amacını taşıyordu. Bu sebeple, özellikle 23 Nisan Bayramı yaklaştığında, cemiyet yardım kampanyalarını hızlandırıyordu. Çeşitli yayın organlarına ilan veriyordu, gazetelerde yazılar yayınlıyordu. Yoksul çocuklar için canla başla çalışan bu cemiyet, elbette Mustafa Kemal’in dikkatinden kaçmadı. Mustafa Kemal, yaptıkları çalışmaları büyük bir özenle takip etti. Himaye-i Etfal Cemiyeti özellikle Milli Hakimiyet Bayramları’nda önemli kampanyalar düzenledi. Atatürk’ün çalışmalara verdiği destek sayesinde 23 Nisan Bayramı çocuklarla beraber anılır hale geldi.
1927 yılında gelindiğinde Himaye-i Etfal Cemiyeti, daha kapsamlı ve resmi bir çalışma yürütmek istedi. Bu nedenle 23 Nisanı, “Çocuk Bayramı” olarak isimlendirdiler. Bu durum Mustafa Kemal tarafından da memnuniyetle karşılandı. Böylece 1927 yılında bu özel gün, milli egemenlik bayramının yanı sıra, ilk defa “çocuk bayramı” olarak kutlandı…
O sene Atatürk, bu bayram için arabalarından bir tanesini çocuklara tahsis etti. Ayrıca, çocukları Cumhurbaşkanlığı makamında ağırladı. Öğrenciler ve çocuklar şehirdeki kutlamalara yoğun olarak katıldılar. Cemiyetin çabaları ve Atatürk’ün destekleri sayesinde, bu bayram halk nezdinde çocuklarla özdeşleşti. Bundan sonraki 23 Nisan’lar, resmi bir isimlendirme olmaksızın “Hâkimiyet-i Milliye ve Çocuk Bayramı” olarak kutlandı. Öte yandan, 1981 yılında yapılan resmi düzenlemeyle, bu bayram “23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı” adını aldı…
23 Nisan, özellikle 1980’lerden itibaren dünyanın farklı bölgelerinden çocukların da katılımıyla kutlandı. Böylece Ulu Önder Atatürk’ün ve Himaye-i Etfal Cemiyeti’nin çabalarıyla ortaya çıkan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı, her dilden ve her renkten çocukların ortak bayramı ve dünya barışının sembollerinden birisi haline geldi.
Tüm dünya çocukları, bayramınız kutlu olsun!
