Yeliz BALCI'nın 26 Mayıs 2023 tarihli yazısı

Değerli okurlar, bugün Ostim Teknik Üniversitesi'nden Dr. Tuğrul Oğuzhan ve Araştırma Görevlisi Şeyda Ok ile çok keyifli bir sohbet gerçekleştirdik.

Sanayi Yönetiminde Gelecek Yaklaşımları, Dijitalleşme ve Yetenekler adlı yayımlanan kitaplarını, OSTİM OSB’yi, Endüstri 5.0, Yapay zekayı ve çok daha fazlasını konuştuk.

Keyifle okuyacağınıza inanıyorum.

Haydi başlayalım…

Yeliz BALCI (Y.B): Okuyucularımız için, kendinizden kısaca bahseder misiniz?

Dr. Öğretim üyesi Tuğrul OĞUZHAN (T.O):

Ostim Teknik Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi’nde görev yapmaktayım.

İki senedir üniversitede aktif olarak faaliyetlerimi sürdürüyorum.

Akademik geçmişimde, Milli Savunma Üniversitesinde yaklaşık 10 sene kadar öğretim görevlisi olarak çalıştım.

(Y.B): Hocam, yayınladığınız kitapla ilgili sohbetimize başlamadan önce, içinde bulunduğunuz yapı olan Ostim Vakfı ve Ostim Teknik Üniversitesi hakkında okurlarımıza bilgi verir misiniz?

(T.O): Ostim Teknik Üniversitesi, Ostim Vakfı tarafından kurulmuş girişimciliği esas alan ve üçüncü nesil bir üniversitedir. Üniversitenin kurucusu olan Ostim Vakfı’nın kuruluşla ilgili olarak güzel bir ideali vardır. Ostim Vakfı üniversiteyi kurduğunda diyor ki “Biz öyle öğrenciler yetiştirelim ki mezun olduktan sonra deneyimli ve tecrübeli olarak sektöre atılsınlar ve hemen üretim faaliyetlerine başlasınlar.”

Bu anlamda güzel bir konsept olarak biz üretimi nasıl artırırız, verimliliği nasıl artırırız ona odaklanıyoruz.

(Y.B.) : “Sanayi Yönetiminde Gelecek Yaklaşımları Dijitalleşme ve Yetenekler” kitabınız hakkında bir genel değerlendirme yapar mısınız?

(T.O): Değerli hocalarımızın özverili çalışmalarıyla hazırladığımız bu kitap, emeklerle dolu ve kıymetli bir eserdir.

Kitapta, hocalarımızla birlikte Endüstri 5.0’a geçiş ve Beşinci Endüstri Devrimi'ni detaylı bir şekilde ele almaya çalışarak  Sanayi yönetimine etkilerini yönetim bilimleri açısından ve de sektörel anlamda disiplinler arası bir yaklaşımla incelemeyi amaçladık.

Endüstri devrimi, üretkenlik ve verimliliği artıran çalışmaları içeren önemli bir kavramdır. Bu kavram günümüzde, yapay zekâ, artırılmış gerçeklik, robotik ve nesnelerin interneti gibi teknolojik değişimleri içermektedir.

Beşinci Endüstri Devrimi'nin bir diğer amacı ise, teknolojinin imkânlarıyla birlikte insan faktörünü nasıl geliştirebileceğimizi açıklamaktır.

Kitapta, bu yaklaşımları insanla nasıl uyumlu hale getirebileceğimizi ve bu teknolojik değişimin insanın hizmeti için nasıl daha iyi kullanabileceğimizi ele aldık.

(Y.B.):  Kitabınızda teknolojinin önemini vurgulayarak, Endüstri 5.0'ın insan, toplum ve çevre anlamındaki etkilerini incelediniz. Bu bağlamda, teknolojinin etkin kullanımı için işletmelerde hangi faktörler önemlidir? Firma stratejilerinde teknolojinin başarı ve kazanç getirmesi için hangi unsurlara dikkat edilmelidir?

(T.O):  Değişim faktörü, teknolojiyi kullanma ve kontrol etme yeteneği ile bağıntılı olup insan merkezli olarak gerçekleştirildiğinde başarı ve kazanç getirir.

Toplumun ve hissedarların firmalardan beklentileri sadece kar elde etmeleri yönünde değildir. Aynı zamanda sosyal sorumluluk, çevreye duyarlılık ve sürdürülebilirlik konularında da beklentileri de vardır. Bu amaçlara ulaşabilmek için insan kaynaklarını etkin bir şekilde kullanmak önemlidir.

Teknoloji, bir firmanın potansiyelini ve kazançlarını geliştirmesini sağlayan önemli bir kavramdır. Kitabımızda bu perspektifle Endüstri 5.0 devrimi ile birlikte, teknolojinin etkin bir şekilde kullanılabilmesi için insanı yetiştirmenin, yeni liderlik yaklaşımlarının, enerji, çevre, teknoloji ve dijitalleşme kapsamında değişimlerin önemini ele aldık. Değişim, teknolojinin en büyük faktörüdür.

Teknolojiyi neden kullanırız sorusuna cevap ararken, belirsizliklerin artması ve değişim faktörleri gibi iki önemli noktayı vurgulayabiliriz.

Belirsizlikler, rakiplerinizin ve dış etkenlerin faaliyetlerini takip edememe veya farkında olamama durumlarını içerir. Ancak yeni endüstri devrimlerinin sundukları imanlar doğrultusunda mesela yapay zekâ gibi teknolojilerle farkındalığı arttırabilecek ve avantaj sağlayabilecek farklı ürünler üretebilirsiniz. İş stratejilerinde rekabet avantajı için ya maliyet liderliğine sahip olmalı ya da rakiplerinizden farklı olmalısınız. Rakiplerden farklı olabilmek için yeni stratejiler, yeni ürünler ve hizmetler bulmanız gerekmektedir. Bu hedeflere ulaşabilmek için ise kapsamlı analizlere, karar destek sistemlerine ve teknolojiye ihtiyaç vardır. Ancak bu şekilde belirsizlikleri aşabilirsiniz.

(Y.B.):  Kitabınızda birçok önemli konuya yer verdiniz. İşletmelerin aile bağları, kurumsallaşma süreci, liderlik ve yönetim dinamikleri gibi…

Aile işletmelerinin sosyolojisi ve adaptasyonu konusunu nasıl değerlendiriyorsunuz?

(T.O):  Kitabımızda, Endüstri 5.0’ın yönetimden ekonomiye, pazarlamadan diğer disiplinlere olan etkilerini ve nasıl gerçekleştirilebileceğini değerli hocalarımızla birlikte incelemeye çalıştık.

Özellikle OSTİM kapsamında sektörü analiz ettiğimizde, içerisinde bulunduğumuz yapı içerisinde aile işletmelerinin çok yoğun olduğunu fark ettik. Aile işletmelerinin sosyolojisi, kurumsallaşması ve beşinci endüstri devrimi ile konuşulmaya başlayan yeni konseptlere adaptasyonu önemli kavramlardır.

Kitabımızda bu konulara özel bir bölüm ayırdık. Bu bağlamda, aile işletmelerinin adaptasyonu için dışsallaştırmadan içselleştirmeye ve içselleştirmeden dışsallaştırmaya bir metodolojiyi kavramsal olarak  ele aldık.

Aile sosyolojisini inceleyerek , aile şirketlerinin içyapısından hareketle dış dünyayı nasıl adapte edebileceği, bu süreci nasıl içselleştirebileceğini inceledik. İçselleştirdiği kavramlarla nasıl yenilikler keşfedebileceği ve yeni endüstri yaklaşımlarıyla nasıl fırsatlar yakalayabileceği üzerine detaylı bir şekilde inceleme yaptık.

 (Y.B.):  Kitabınızda geniş kapsamlı bir şekilde incelediğiniz konulara ilişkin hedef kitlenizden bahseder misiniz?

(T.O): Kitabımızda 5.0 yaklaşımları doğrultusunda incelediğimiz konuları 35 bölümde detaylı bir şekilde sunmaya çalıştık. Bu kitapta, temel bir yaklaşımla akademik bir çalışma gerçekleştirdik. Bu çalışmadan akademisyenlerin, öğrencilerimizin, sanayi sektöründeki yöneticilerin ve sahada çalışmalar yapan kıymetli mühendislerin yararlanmasını amaçladık. 

Hem çevresel yaklaşımlar hem  sürdürülebilirlik hem de enerji, dijitalleşme ve yetenekler anlamında dünya ülkelerini de inceleyip bu yeni devrimin bakışıyla, ilgili tüm kitlelere bilgiler sunarak, kıymetli yazarlarımızın değerlendirme ve önerilerini ifade etmeye çalıştık. Bu anlamda sanayi yönetiminde stratejiler, eğitim yaklaşımları, tedarik ve lojistik yaklaşımları, insan sermayesi, müzakere ve paydaşlarla  iletişim, dijital performans yönetimi,  gibi günümüzün en güncel konularına değinmeye çalıştık. Bu güncel konularda da durum değerlendirmeleri yaparak nasıl bir yol izlenmesi gerektiğine dair önerilere kitap genelinde geniş bir şekilde yer verdik. Özellikle rektör yardımcımız Prof.Dr. Ünsal Sığrı’nın bir kozadan kelebeğe dönüş metamorfozu ile anlattığı; kanatlanarak uçan cıvıl cıvıl kelebeklerimiz yani öğrencilerimizin ve üniversitemiz ile başkalaşımı yaşayan OSTİM’in dile getirildiği güzel bir bölüm de sanayi ve üniversite kucaklaşmasını ve yaratılan eko sistemi anlatan bir bölüm olarak kitabımızda yerini aldı.  

Çok değerli hocalarımızın kıymetli emekleri ile hazırlanan bu çalışmamızın hem okuyucularımıza faydalı olmasını hem de bilim camiasına katkı sağlamasını umuyoruz.

(Y.B): Vakit ayırdığınız için teşekkür ederim.

(T.O): Biz teşekkür ederiz.

Röportajımızın ikinci kısmına Ostim Teknik Üniversitesi Araştırma Görevlisi Şeyda OK ile devam edeceğiz.

Bekleriz…