Mahmut ÇOLAK'ın 22 Mart 2024 tarihli yazısı: İşveren Raporlu İşçisine Ücret Öder mi?

Bilindiği üzere; 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunda yer alan kısa vadeli sigorta kollarından iş kazası/meslek hastalığı/hastalık/analık sigortalarına maruz kalıp doktor raporu ile istirahatli bırakılan sigortalılara bu olaylara maruz kaldıkları günden istirahat bitimine kadar (hastalık halinde hastalığın başladığı günü takip eden 3. günden istirahatin bitimine kadar) SGK tarafından geçici iş göremezlik ödeneği ödenir.

Sigortalıların bu sigorta hallerine maruz kalmalarından kaynaklı ücret kayıpları SGK tarafından geçici iş göremezlik ödeneği ödenmek suretiyle karşılandığından ötürü bu günler için işverenlerin çalışanlarına yasal olarak herhangi bir ücret veya ücret adı altında ödeme yükümlülükleri bulunmamaktadır. Ancak, söz konusu sigorta olaylarında sigortalılarının mevcut ücretinin düşmemesi için işverenlerin bireysel iş sözleşmelerine ya da toplu iş sözleşmelerine yahut işyeri uygulamaları ile çalışanları lehine düzenleme yaptıkları görülmektedir. 

Geçici iş göremezlik ödeneği alan sigortalılara istirahatli bulundukları sürede aşağıda yer verilen 4 adet alternatifli duruma göre işverenler tarafından bir ücret ödemesi yapılırsa sanki bilfiil işyerinde çalışılmış gibi kabul edilerek “çalışılan sürelerde ödenen ücretler olarak (hak edilen ücret kapsamında) prime tabi tutulacak ve sigortalı hizmet olarak kabul edilerek bildirimi yapılacaktır.”

v  Geçici iş göremezlik ödeneği dikkate alınmadan verilmesine devam edilen tam ücret.

v  Bireysel veya toplu iş sözleşmesine istinaden verilen geçici iş göremezlik ödeneğinin işverene iadesi ile alınan tam ücret.

v  Geçici iş göremezlik ödeneği ile ödenek alınan süredeki kazancı arasındaki ücret farkı.

v  Bireysel veya toplu iş sözleşmesine dayalı olmadan geçici iş göremezlik ödeneği aldığı sürede atıfet kabilinde yapılan ödemeler.

Örneğin; bir işyerinde çalışmakta iken 17.03.2024 - 24.03.2024 tarihleri arasında istirahatli olması nedeniyle SGK tarafından geçici iş göremezlik ödeneği alan bir sigortalı için, işvereni tarafından bu süreler için ödenen geçici iş göremezlik ödeneği dikkate alınmaksızın tam ücretinin ödendiği varsayıldığında, söz konusu sigortalının 2024/Mart ayındaki prim ödeme gün sayısı 30 olacaktır. İstirahatli sürelerde işverence ücret ödenmemesi halinde ise sigortalının 2024/Mart ayı prim ödeme gün sayısı 31-8=23 olacaktır.

Sonuç olarak; işçilerin iş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık sigortası olaylarına maruz kalmaları halinde istirahatli kaldığı dönemde işçilere SGK tarafından geçici iş göremezlik ödeneği ödenmektedir. Bu çerçevede işverenler tarafından bu istirahat döneminde işçilerine ücret ödeyip ödememekte serbesttirler. İşverenlerin istirahatli bulunan işçilerine ücret ödemekle yükümlü olmayıp, iş veya toplu iş sözleşmeleri ile ya da işyeri uygulamaları ile işçi lehine ücret ödemeyi kararlaştırabilir. Ücret ödemeyi kararlaştırması durumunda raporlu süreler SGK mevzuatına göre çalışılmış süreler gibi değerlendirilerek prim ödeme gün sayısı 30 gün olacak, hak edilen ücretler olarak ilgili istirahatli bulunulan ayın kazancına dâhil edilerek prim kesilecektir.

Sevgi ve saygılarımla.

Sosyal güvenlikle hoşça kalınız.