Begüm ÖNCÜ'nün 1 Mart 2024 tarihli yazısı: Artırılmış Gerçeklik (AR)

Artırılmış gerçeklik (augmented reality-AR), dijital materyalleri, fiziksel dünya nesnelerine yansıtan teknolojileri ifade eder. Holografik teknoloji aracılığıyla dijital görseller, sesler ve diğer duyusal uyaranlar sayesinde gerçek dünya ortamının gelişmiş ve etkileşimli bir şekilde algılanması sağlanabilmektedir. Bu teknoloji; cerrahi prosedürlerden alışveriş deneyimlerine, navigasyon yardımcılarından tarihi yerlerin canlandırılmasına kadar farklı ve geniş bir alanda kullanılabilmektedir.

Artırılmış gerçeklik (AR), bilgisayar ortamında üretilen ses, görüntü, hologram vb. dijital elemanları akıllı telefon, tablet, sanal gerçeklik gözlükleri sayesinde bulunduğumuz ortama entegre ve gerçek zamanlı olarak yerleştirerek hologram temelli bir algı ortamı oluşturur. Artırılmış gerçeklik, fiziksel dünyadaki çalışma ortamlarında dijital içeriği üst üste yerleştirerek tasarlama, düzenleme ve sunumun daha kolay, anlaşılabilir bir yolunu sağlar. İşletmelerde AR'nin başarılı şekilde kullanacağı uygulamalardan faydalandıkça uzaktan çalışarak verimli şekilde iş birliği sağlanabildiği görülecektir.

Artırılmış gerçeklik, tüm kullanıcıları için kapsamlı bir deneyim oluşturur. En çok kullanılan ve tercih edilen AR biçimleri, gözlük veya kamera lensidir. Bu teknolojiyi beş bileşen üzerinden değerlendirebiliriz. İlk bileşen, yapay zekâ sistemidir. Artırılmış gerçeklik çözümlerinde mutlaka yapay zekâdan destek alınarak eylemlerin tamamlaması sağlanır. Bu sayede AR uygulamanız için bilgilerin işlenmesine de imkân tanınır.

AR için ikinci bileşen, yazılım kısmıdır. AR'ye erişmek adına kullanılan araçlar ve uygulamaları kapsar. İşletmeler özelindeki uygulama alanına gore tasarlanabilmektedir. Üçüncü bileşen ise işleme yetisidir. AR teknolojinizin çalışabilmesi için kullanılan cihazların dâhili işletim sisteminden yararlanılarak işleme gücü kazanılır. Dördüncü bileşen, lenslerdir. İçerikleri, görselleri görüntülemek için bir lens veya görüntü platformunun kullanılması gerekir. Ekranınız ne kadar kaliteli olursa, görüntünüz o kadar gerçekçi olur. Son bileşen ise sensörlerdir. AR sistemlerinin gerçek ve dijital dünyaları uyumlu hâle getirmek için çevreleriyle ilgili veri akışını sağlaması ve çıkarımda bulunabilmesi gerekir. Örneğin AR için kullanılan kameranın bir bilgi yakalaması hâlinde bu veriyi işlemek adına yazılım üzerinden gönderir.

Artırılmış gerçeklik teknolojisi günümüzde sağlık, eğitim, havacılık, savunma, mimarlık, pazarlama, yayıncılık, seyahat, emlak, otomotiv, reklam, PC oyunları gibi çok fazla alanda kullanılmaktadır. AR ile kurgulanan yeni ortam sayesinde gerçek hayata fiziksel olarak yerleştirilmesi mümkün olmayan nesne ve olgular, sanal olarak algılanabilir hâle getirilebilmektedir.

Artırılmış gerçeklik teknolojisi sayesinde oluşan bu algı ortamları dijital oyunlar, cerrahi bir ameliyattan, ameliyatı yapan doktorun eğitiminden, gerçekte var olmayan bir tasarım ürünü veya yapının görselleştirilmesinden, tarihte var olmuş bir mekanın canlandırılmasından, ambalajın etiketi üzerinden ürün detayına ulaşmaya kadar birçok alanda yaygın şekilde kullanılmakta. Artırılmış gerçeklik, hologramik gerçekliğe dayalı bir arayüz algısı oluşturmak için geliştirilen bir teknoloji olmakla birlikte dünyada yapılan teknik araştırmalar ışığında çeşitli endüstrilere ve tüketici pazarlarına doğru inovatif çözümler sağlamak adına gelişim göstermekte.