Elif Başak Boyacı'nın 23 Ocak 2023 tarihli yazısı: Televizyon Anlatısı

Televizyon anlatı biçimleri, kendinden önceki anlatım biçimlerinden etkilenerek oluşmuştur. Televizyon anlatı biçimi hem bir öykü anlatması hem de görüntü, ses, müzik gibi araçlarla sağlanması bakımından sinemanın anlatım biçimiyle benzerdir. Televizyon anlatısını sinema anlatısından ayıran akıştır. Raymond Williams’ın Amerikan televizyonlarını izlerken dikkatini çekmiştir. Williams, televizyonu bütünlüklü bir metin olarak incelemek istemiştir fakat sürekli akan bir metin onu şaşırtmış ve kafasının karışmasına sebep olmuştur.

Amerikan yayıncılığı ile karşılaşan Williams, karşılaştığı anlatı karşısında bunun tüketici-izleyiciye hitap ettiğini söylemiştir. John Ellis ise akış kavramına karşı parçalı akış kavramını öne sürmüş ve parçalı bir yapı olduğunu, tek parça bir anlamın olmayacağını söylemiştir. Ellis, sinema izleyicisi ve televizyon izleyicisi arasında bir ayrım yapmıştır. Sinema izleyicisi bilmek ister, televizyon izleyicisi ise bir göz atar demiştir. Televizyonu eve ait bir şey olarak tanımlamıştır. Televizyon yayıncılığı mali çıkarlara fazlasıyla bağlıdır. Amaç; izlenmek, en çok reklamı almak, tutan-talep gören içerikleri üretmektir. Bu anlayış neticesinde televizyonlarda yayınlanan içerikler aynı, kalıplaşmış içeriklere dönüşmüştür. Bu içeriklerin herkes tarafından izlenebilir, hızlı tüketilebilir olması gerekir. Televizyon anlatılarında sonlanmama / kapanmama ilkesi hâkimdir.

Konuyu örneklendirme adına Amerikan Fox kanalında 2004-2012 yılları arasında sekiz sezon yayınlanan House M.D. dizisi, 2019 yılında Kanal D’de Hekimoğlu adıyla uyarlanmıştır. 2004 yılında başlayan House M.D. dizisi yapı olarak seri ve serial arasında yer alır. Bir ekip, her bölüm çözülemeyen bir hastalığı çözmeye çalışır. Öyküde her bölüm ortaya atılan bir gizem vardır ve bölüm sonlarında bu gizem çözülür fakat arka planda House’un bacağındaki sorun, eski eşinin geri gelmesi, karakterler arasındaki ilişkiler gibi sonlanmayan\kapanmayan sorunlar da vardır. House M.D. süresi 40-50 dakika aralığındadır. Hekimoğlu dizisinde ise bir bölümün süresi 120 dakikadır. Bu durum dizinin hem anlatımsal hem sinematografik kalitesini düşürmektedir.

Bu durumda; diğer kanallarla rekabet etme, reklam alma gibi faktörler etkilidir. Süreyi uzatmak adına yapılan eklemeler, dizinin aslına uygunluğunu bozmaktadır. Orijinalinde olmayan karakterler ve diyaloglar, ölü zamanın kullanımının artması, müzik kullanımının artması gibi ögelerle süre uzatılmaya çalışılmaktadır. Uyarlama yapılırken orijinal hikâyede bulunan öğeler yerli versiyona uyarlanmıştır. Eşcinsel ve polis karakterler ise iktidar ve izleyiciden gelebilecek tepkilerden dolayı çıkartılmıştır. İktidar ve izleyicinin tepkisiyle karşılaşılması, dizinin sonu olabileceği gibi kanalın RTÜK tarafından mali yaptırımlara uğraması da söz konusudur. Kanal yöneticileri zarar etmemek adına, dizilerin devam etmesi adına böyle önlemler alıyorlar.